ƒπ à ª ÚfiÏÔÁÔ.................................................... 11 ÚÔÏÂÁfiÌÂÓ................................................. 15 1 π ø................................................ 19 1. È Í Â ÙÔ appleôïèùèûìô Ì............................. 19 2. È Ì ıôè. Ì ıô ÙÔ Ó ÚÈÛÌÔ. Ì ıô ÙË ıëï ÎfiÙËÙ. O Ì ıô ÙË Î ÙˆÙÂÚfiÙËÙ. Ì ıô ÙË ÛÂÍÔ ÏÈÎfiÙËÙ............. 21 3. ÂÛÌÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔappleÔ ËÛË. ÔÈÎÔÁ ÓÂÈ. ΔÔ Û ÔÏ Ô.............. 27 4. È ÂÔÏÔÁ ÙÔ È ÛÌÔ................................... 31 2 ª ƒ ƒøδ Ì «μ -μè ÛÌfi»........................................... 37 3 π π....................................................... 47 π 1Ë 20 ÎÙˆ Ú Ô 1984, ÛÙÔ ªÂÈÎÙfi ÚΈÙfi ÈÎ ÛÙ ÚÈÔ Ú ÙÛ....... 49 1. ΔÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi............................................. 49 2. È È È ÈÙÂÚfiÙËÙ ÙË ÎË.................................... 50 3. ÎÚÔ Ì ÙÈÎ È ÈÎ Û ) ΔÔ ı Ì ÙÔ È ÛÌÔ. ) È ÛÙ. Á) ÂÈÛ ÁÁÂÏ. ) appleâú ÛappleÈÛË ÙÔ Î ÙËÁÔÚÔ Ì ÓÔ. Â) ıô Û Î È ÔÈ È ÚÔÌÔÈ ÙÔ ÈÎ ÛÙËÚ Ô........................... 53 π 2Ë 13 ºÂ ÚÔ Ú Ô 1985, ÛÙÔ ªÂÈÎÙfi ÚΈÙfi ÈÎ ÛÙ ÚÈÔ ıëóòó: ÎË ÙÔ Ú ÎÔ ÙË apple Ú Ï................................. 61 1. È ı Ó ÙÔÈ............................................. 64 2. ΔÔ appleôúùú ÙÔ ÙÔ È ÛÙ....................................... 67 3. Δ ı Ì Ù................................................... 69 7
π 3Ë 15 ÎÙˆ Ú Ô 1985, ÛÙÔ ªÂÈÎÙfi ÚΈÙfi ÈÎ ÛÙ ÚÈÔ ƒâı ÌÓÔ........ 71 1. ΔÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi............................................. 71 2. ÚfiÏÔ ÙÔ Á Ó ÈÎÂ Ô ÎÈÓ Ì ÙÔ............................. 73 3. ÚfiÏÔ ÙÒÓ appleô appleúôâùô Ì Û Ó ÙË ÎË....................... 76 4. ΔÔ ı Ì. Î Ù ÛÙ Û ÙË appleúèó applefi Î È Î Ù ÙË È ÚÎÂÈ ÙË ÎË.................................. 77 5. È ÛÙ Î È Ë appleâú ÛappleÈÛ ÙÔ............................... 79 6. ΔÔ ÎÔÈÓfi ÙÔ ÎÚÔ ÙËÚ Ô..................................... 81 7. H applefiê ÛË ÙÔ ÈÎ ÛÙËÚ Ô................................... 82 π 4Ë 25 ÎÙˆ Ú Ô 1993, ÛÙÔ ªÂÈÎÙfi ÚΈÙfi ÈÎ ÛÙ ÚÈÔ ıëóòó.......... 83 1. ΔÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi............................................. 83 2. È È È ÈÙÂÚfiÙËÙ ÙË ÎË.................................... 85 3. ÎÚÔ Ì ÙÈÎ È ÈÎ Û. ΔÔ ı Ì. O Ú ÛÙË Î È Ë appleâú ÛappleÈÛ ÙÔ. È Ì ÚÙ ÚÂ......................... 87 4. applefiê ÛË ÙÔ ÈÎ ÛÙËÚ Ô................................... 91 5. ÛÙ ÛË ÙÔ Δ appleô............................................ 93 ª ƒ ÀΔ ƒ 4 ªÈ appleúôûapple ıâè Ó Ï ÛË ÙˆÓ ÛÙÔÈ Â ˆÓ ÙˆÓ ÈÎÒÓ................ 97 π Δ ı Ì Ù Î È ÔÈ Û Ó appleâèâ ÙÔ È ÛÌÔ ˆ appleúô Ù........ 99 1. Ù ÙfiÙËÙ ÙˆÓ ı Ì ÙˆÓ ÙÔ È ÛÌÔ.................... 99 2 Û ÌappleÂÚÈÊÔÚ ÙË ÔÈÎÔÁ ÓÂÈ ÙÔ ı Ì ÙÔ.............. 101 3. È Û Ó appleâèâ ÙÔ È ÛÌÔ ÁÈ ÙËÓ ÔÈÎÔÁ ÓÂÈ ÙÔ ı Ì ÙÔ.... 103 4. È Û Ó appleâèâ ÙÔ È ÛÌÔ ÁÈ Ù ı Ì Ù. ) ˆÌ ÙÈÎ Û Ó appleâèâ. ) æ ÔÏÔÁÈÎ Û Ó appleâèâ. Á) ÔÈÓˆÓÈÎ Û Ó appleâèâ................................. 105 ππ È È ÛÙ........................................... 113 πππ Û ÌappleÂÚÈÊÔÚ ÙˆÓ Ú ÒÓ Î Ù ÙÔ appleúôapple Ú ÛΠÛÙÈÎfi ÛÙ ÈÔ ÙË ÎË...................... 119 1. ÛÙ ÓÔÌ....................................... 119 2. È ÙÚÔ ÈÎ ÛÙ.................................... 122 3. Ó ÎÚÈÙ....................................... 124 8
πv Û ÌappleÂÚÈÊÔÚ ÙˆÓ apple Ú ÁfiÓÙˆÓ ÙË ÎË................. 127 1. ÂÈÛ ÁÁÂÏ..................................... 127 2. È ÈÎ ÛÙ....................................... 129 3. È ÓÔÚÎÔÈ....................................... 131 4. appleâú ÛappleÈÛË ÙÔ È ÛÙ............................. 133 5. appleôïèùèî ÁˆÁ................................... 138 V ΔÔ ÎÔÈÓfi Î È Ë ÓÔÔÙÚÔapple ÙÔ............................. 145 VI Δ appleô. ÚfiÏÔ Î È Ë Âapple Ú Û ÙÔ..................... 151 VII Δ ı Ì Ù ÂÓ Î Ù ÁÁ ÏÏÔ Ó ÙÔ È ÛÌfi ÙÔ. È appleèı Ó ÈÙ Â...................................... 155 VIII ΔÔ Á Ó ÈÎÂ Ô Î ÓËÌ. ÚfiÏÔ Î È Ô ÁÒÓ ÙÔ.............. 161 IX ÓfiÌÔ. È ÈÂÎ ÈÎ ÛÂÈ Î È ÔÈ appleúôù ÛÂÈ ÙÔ ÊÂÌÈÓÈÛÙÈÎÔ ÎÈÓ Ì ÙÔ................................. 167 X Δ Û ÌappleÂÚ ÛÌ Ù ÙË Ú Ó.......................... 179 appleèïâáfiìâó................................................ 187 μè ÏÈÔÁÚ Ê................................................ 199 9
π ø την εφηβεία. Τα περισσότερα από τα στοιχεία που συνθέτουν την προσωπικότητα και των δύο φύλων είναι όμοια και όχι διαφορετικά 7. Και τα διαφορετικά στοιχεία όμως δεν διακρίνονται σε στοιχεία κατωτερότητας ή ανωτερότητας. Ο πολιτισμός μας, ωστόσο, δεν αποδέχεται αυτή την απλή επιστημονική αλήθεια και ακολουθεί διαφορετική αντιμετώπιση για το κάθε φύλο, τοποθετώντας τα το ένα απέναντι στο άλλο. Δημιουργεί τα κοινωνικά φύλα: δύο φύλα ανταγωνιστικά, σε σχέση αντίθεσης, που καταλήγουν να είναι εχθρικά και επικίνδυνα το ένα προς το άλλο 8. Eίναι σκέτη αλαζονεία να πιστεύεις ότι είσαι ανώτερος από τον άλλο εξαιτίας του φύλου. Φυσικά δεν υποστηρίζουμε ότι δεν υπάρχουν διαφορές και ιδιαιτερότητες ανάμεσα στα δύο φύλα, προσθέτουμε όμως ότι αρσενικό και θηλυκό είμαστε οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, ένα είδος «πασπαρτού», πάνω στο οποίο είναι αποτυπωμένα δύο κύρια γένη με πολυάριθμες φυλετικές διαφορές 9. Είμαστε ένα είδος πολυφυλετικό, στο οποίο τα αποκαλούμενα «αρσενικά» και «θηλυκά» στοιχεία δεν είναι αντίδικα 10. 2. È Ì ıôè Στη βάση της βίας κατά των γυναικών βρίσκεται ένας αριθμός νοητικών κατασκευών που θεωρεί δεδομένο ότι οι γυναίκες είναι αδύναμες από τη φύση τους και γι αυτό τις κατατάσσει στην κατηγορία των «κατώτερων». Εξαιτίας αυτής της κατωτερότητάς τους οι γυναίκες οφείλουν να δέχονται κάθε μορφή βίας που κατευθύνεται εναντίον τους. Τα χαρακτηριστικά του ανδρισμού και της θηλυκότητας, και συνακόλουθα της υπεροχής και της κατωτερότητας, δεν είναι παρά μύθοι και δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα. «Άνδρας και γυναίκα είναι επινοήματα, κατασκευές πολιτισμικές, ολοκληρωτικές και απροσάρμοστες στο ανθρώπινο γίγνεσθαι» 11. 7. E. Maccoby στο Le Fait Féminin, ό.π., σελ. 247. 8. E. Badinter, L un est l autre, εκδ. Odile Jacob, Παρίσι 1986, σελ. 161. 9. O. Susumo, στο Le Fait Féminin, ό.π., σελ. 57. 10. J. Stoltenberg, «Other Men» in New Men, New Minds, N.Y. 1987. 11. A. Dworkin, Pornography: Men Possessing Women, London Women s Press, 1981. 21
Bπ ª. Δ ª, π, ª π π π ø π Δπ æ π Ì ıô ÙÔ Ó ÚÈÛÌÔ Ο ανδρισμός δεν είναι βιολογικό δεδομένο, αλλά ένας από τους καταναγκασμούς των βιολογικών διαφορών των δύο φύλων. «Αν είναι δύσκολο να είσαι γυναίκα, είναι αδύνατον να είσαι άνδρας», μας λέει ο Ferdinando Camon 12. Και είναι καταναγκασμός, αφού οι άνδρες είναι υποχρεωμένοι να αποδεικνύουν διαρκώς τον αντρικό τους χαρακτήρα. «Το να είσαι άνδρας σημαίνει έναν αγώνα χωρίς τέλος μια ολόκληρη ζωή» 13. Πρόκειται για ένα ζητούμενο χωρίς τέλος, για κάτι που παραμένει απρόσιτο και συνδέεται με το ιδεώδες της αποτελεσματικότητας, μια άλλη καθαρά «αντρική αρετή» 14. Μέρος του ανδρισμού αποτελεί και η επιθυμία του άνδρα για κατακτήσεις. Όσο για τις γυναίκες, ανήκουν και αυτές σ εκείνα που πρέπει να κατακτηθούν. Έχει γίνει σλόγκαν η φράση του Νίτσε: «Η κάθε γυναίκα είναι για κατάκτηση». Και ο «σωστός» άνδρας πρέπει να έχει στο ενεργητικό του πολλές κατακτήσεις γυναικών! Εξάλλου, άρρηκτα συνδεδεμένη με τον ανδρισμό είναι και η επιθετικότητα. Όμως από την επιθετικότητα μέχρι το βιασμό δεν μας χωρίζει παρά μόλις ένα βήμα. Ο ανδρισμός όμως περιλαμβάνει και την έννοια της σεξουαλικής βίας, που δεν είναι ούτε ζωώδες ένστικτο ούτε έκφραση της σεξουαλικότητας, αλλά ο κοινωνικά και πολιτισμικά καθορισμένος χαρακτήρας της αντρικής συμπεριφοράς. Με το βιασμό, που είναι μορφή της σεξουαλικής βίας, επισφραγίζεται το κυριαρχικό δικαίωμα των ανδρών που, ας σημειωθεί, οδηγεί στην ενίσχυση του κοινωνικού καθεστώτος 15. 12. F. Camon, La maladie humaine, εκδ. Gallimard, Παρίσι 1984. 13. N. Mailer, Prisonnier du sexe, εκδ. Laffont, Παρίσι 1971. Επίσης Fasten Marc Feigen «Le Robot Male», εκδ. Denoel/Gonthier, Παρίσι 1980, σελ. 7. 14. Κ. Χόρνεϋ (K. Horney), Η ψυχολογία της γυναίκας, εκδ. Γλάρος, Αθήνα 1978, σελ. 34: «Στο δυτικό κόσμο η αποτελεσματικότητα είναι τυπικά ανδρικό ιδανικό, αφού ο ρόλος της γυναίκας συντελείται με το να είναι, ενώ ο άνδρας για να πραγματώσει τον εαυτό του πρέπει να κάνει. Κατά την Badinter: «Η αρσενικότητα μετριέται με την επιτυχία, την ισχύ και το θαυμασμό που προκαλεί». - XY de l identité masculine, εκδ. Odile Jacob, Παρίσι 1992, σελ. 197. 15. Μ. Μύλντορφ (Muldworf M.), Σεξουαλικότητα και Θηλυκότητα, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1980 σελ. 17. Επίσης Β. Ράιχ (Reich W.), Η σεξουαλική επανάσταση - Για την χαρακτηρολογική αυτό-ρύθμιση του ανθρώπου, εκδ. Ράππα,, Αθήνα 1972, σελ.195. 22
π ø Ì ıô ÙË ıëï ÎfiÙËÙ Αντίστοιχος του ανδρισμού είναι ο μύθος της θηλυκότητας. Πρόκειται για ένα ολόκληρο ιδεολογικό κατασκεύασμα 16. Η έννοια της θηλυκότητας, που χρησιμεύει για να δικαιολογήσει και να διαιωνίσει το κοινωνικό και ψυχολογικό καθεστώς της γυναίκας, είναι ένα εντελώς πολύπλοκο ιδεολογικό προϊόν, με σχετικά αμετάβλητο περιεχόμενο στην ιστορική μας κλίμακα. Οι μορφές έκφρασής της ποικίλλουν ανάλογα με τις κοινωνικές και τις ιστορικές κινήσεις: η «μητρότητα», η «γοητεία», η «ομορφιά». Τη φαντάζονται να περιλαμβάνει τα χαρακτηριστικά που τάχα προσιδιάζουν στην ψυχολογία της γυναίκας και αδιαφορούν για την κοινωνική ή βιολογική τους ρίζα, παρόλο που καταναλώνονται σε ατέρμονες συζητήσεις σχετικά με το περίφημο «αιώνιο θηλυκό», το «βιολογικό» και το «κοινωνικό». Αυτή η θηλυκότητα, ωστόσο, απαγορεύει στην πραγματικότητα στις γυναίκες την πρόσβαση στη δική τους ζωή, την οικειοποίηση της δικής τους ζωής, και υποτάσσει την ατομικότητα και τις ιδιομορφίες, τις ειδοποιούς διαφορές, σε παράξενα παγιδευμένες γενικότητες. Μια γυναίκα ξοδεύει όλη της τη ζωή για να είναι χαριτωμένη και όχι επιθετική, καταπνίγοντας τις εχθρικές και επιθετικές παρορμήσεις της. Έτσι, οι γυναίκες καταλήγουν να είναι υπερβολικά εξαρτημένες, με μια βαθιά αίσθηση ανασφάλειας και αβεβαιότητας σε ό,τι αφορά τις ικανότητές τους 17, ενώ παράλληλα αποκτούν σχιζοφρενική προσωπικότητα. Και τούτο, γιατί σύμφωνα με τα «πρέπει» της θηλυκότητας, μια γυναίκα π ρ έ π ε ι να είναι όμορφη και γλυκιά, χαριτωμένη αλλά παθητική, σέξι και συγχρόνως παρθενική, να δείχνει κατανόηση προς τον άνδρα αλλά και να τον προκαλεί, να είναι ευάλωτη αλλά και ικανή να προστατεύει τον εαυτό της. Αποτέλεσμα όλων αυτών των «πρέπει» είναι η θυματοποίηση των γυναικών. 16. Μ. Μύλντορφ, ό.π., σελ. 69, καθώς και Α. Λεφέβρ (Lefevbre H.), Η καθημερινή ζωή στο σύγχρονο κόσμο, εκδ. Ράππα, Αθήνα 1970, σελ. 253 17. Κ. Ντόουλιν (C. Dowling), Το Σύνδρομο της Σταχτοπούτας, εκδ. Γλάρος, Αθήνα 1983, σελ. 174. 23
Bπ ª. Δ ª, π, ª π π π ø π Δπ æ π Ì ıô ÙË Î ÙˆÙÂÚfiÙËÙ Ο μύθος αυτός έχει ως αφετηρία τη βιολογική κατασκευή της γυναίκας σωματική διάπλαση και γεννητικό σύστημα και τη συνακόλουθη φροϋδική αντίληψη για την κατωτερότητά της. Άνδρες και γυναίκες αποδέχονται το μύθο της κατωτερότητας της γυναίκας 18, με αποτέλεσμα να ζητούν από αυτή να είναι παθητική, υπομονετική, υποτακτική και εκπαιδευμένη για να δέχεται την επιθετικότητα και τη βία ως μοιραία συνέπεια της φύσης της 19. Της ζητούν δηλαδή να έχει τα χαρακτηριστικά του κατώτερου 20. Μια απόδειξη για τον τρόπο που η κοινωνία μας αντιμετωπίζει τις γυναίκες στον τομέα της βίας μάς προσφέρει το έγκυρο αγγλικό λεξικό Oxford English Dictionary, στο οποίο το ρήμα δέρνω (to beat) συνοδεύεται από την επεξήγηση, «όπως δέρνει κανείς τη γυναίκα του»! Ας σημειωθεί ότι το ίδιο ρήμα έχει την έννοια του «δαμάζω», καθώς και του «διαμορφώνω - υπερέχω», που αποδεικνύουν το βάσιμο της θεωρίας σχετικά με την κοινωνική αντίληψη της επιβολής της βίας από τον ανώτερο στον κατώτερο, στη συγκεκριμένη περίπτωση από τον άνδρα στη γυναίκα. Άλλωστε «οι γυναίκες είναι φτιαγμένες για να βιάζονται και πρέπει να το περιμένουν»! 21 Να το περιμένουν ναι, όχι όμως και να μην αντιστέκονται. Διότι η κοινωνία μας, παράλληλα με την αντίληψη της κατωτερότητας, φροντίζει να καλλιεργήσει στη γυναίκα και το αίσθημα της ενοχής. Σύμφωνα με το θηλυκό μοντέλο, όπως το περιγράψαμε, μια γυναίκα πρέπει να φαίνεται αδύναμη, στην πραγματικότητα όμως πρέπει να είναι ικανή να αμυνθεί, γιατί διαφορετικά θα είναι υπεύθυνη για ό,τι της συμβεί. Πώς όμως είναι δυνατόν ένα άτομο, που από την παιδική του ηλικία έχει διδαχθεί ότι είναι αδύναμο, να μην είναι ευάλωτο αλλά ικανό να αντιμετωπίσει ένα άλλο που το θεωρεί δυνατό; Αυτό μόνο ως παραλογισμό μπορούμε να το δεχτούμε. 18. Κ. Χόρνεϋ, ό.π., σελ. 59. 19. Σ. Μπροουνμίλλερ (S. Brownmiller), Against our Will - Men, Women and Rape, Pinguin Books, 1976, σελ. 13. 20. Τ. Μίλλερ (Miller Jean Baker), Για μια νέα ψυχολογία της γυναίκας, εκδ. Γλάρος, Αθήνα, 1981, σελ. 19-20. 21. D. Dallayrac, Pulsion de viol, εκδ. Robert Laffont, Paris 1983, σελ. 77. 24
π ø Στην πραγματικότητα οι γυναίκες, εξαιτίας της εκπαίδευσής τους, που συνεχίζεται δυστυχώς και στη σημερινή εποχή, αποκτούν την ψυχολογία της βιασμένης και τρομοκρατούνται ακόμα και στην ιδέα ότι μπορούν να γίνουν θύματα βιασμού. Οι περισσότερες τρέμουν το βιασμό και, όταν βρίσκονται αντιμέτωπες με τον ισχυρότερο σωματικά βιαστή τους, καταλαμβάνονται από πανικό, η θέλησή τους για αντίσταση παραλύει πολλές φορές τους εγκαταλείπουν και οι αισθήσεις τους με αποτέλεσμα να μην μπορούν να πολεμήσουν τον επιτιθέμενο, με συνέπεια να τους φορτώνουν και την ευθύνη του βιασμού τους. Ì ıô ÙË ÛÂÍÔ ÏÈÎfiÙËÙ Δεν πρόκειται ακριβώς για μύθο, αλλά για μια πραγματικότητα που διαμορφώνεται σε μύθο, προκειμένου να στηριχθεί και να διατηρηθεί η ιδεολογία του βιασμού. Η κοινωνία μας με τον όρο «σεξουαλικότητα» εννοεί τη σεξουαλικότητα του ζώου, δηλαδή τη λειτουργία της αναπαραγωγής. Όμως, όταν αναφερόμαστε στη σεξουαλικότητα, δεν πρέπει να σκεφτόμαστε το ζώο που υπάρχει στον καθένα μας αλλά την ανθρώπινη μορφή αυτής της σχέσης, της πιο φυσικής σχέσης που ενώνει δύο ανθρώπινα πλάσματα. Ο άνθρωπος διαφέρει από το ζώο, επειδή διαθέτει πνεύμα και φαντασία. Στην εποχή μας, που οι επιθυμίες έγιναν διανοητικοί καρποί, προϊόντα του πνεύματος και της φαντασίας, είναι φυσικό να μας είναι πιο εύκολο να διακρίνουμε τη λειτουργία της αναπαραγωγής από τη συνδεόμενη με την ηδονή σεξουαλική δραστηριότητα. Όμως, ακόμα και η σύγχρονη κοινωνία εξακολουθεί να λειτουργεί υπό την πίεση της κοινωνικοποιημένης σεξουαλικότητας 22, επιβάλλοντας διαφορετική σεξουαλική συμπεριφορά στο κάθε φύλο. Με άλλα λόγια, εφαρμόζει κώδικα διπλής ηθικής, επιτρέποντας στους άνδρες ό,τι ακριβώς απαγορεύει στις γυναίκες. Πρόκειται για τον κώδικα της πατριαρχίας, ο οποίος υπαγορεύει δύο διαφορετικές σεξουαλικότητες, τη μια αντίθετη από την άλλη. Στις γυναίκες μάλιστα υπαγορεύει την αγνότητα, 22. Η σεξουαλική σχέση δεν είναι μόνο κοινωνική, αλλά και κοινωνικοποιημένη, γιατί καθορίζεται από την κοινωνία. Διότι οι ψυχολογικές συμπεριφορές και οι εξυπονοούμενες ηθικές αξίες, με βάση τις οποίες ο άνδρας και η γυναίκα πλησιάζουν ο ένας τον άλλο, είναι έντονα καθορισμένες από το κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον - Μ. Μύλντορφ, ό.π. και Β. Ράιχ, ό.π. 25
Bπ ª. Δ ª, π, ª π π π ø π Δπ æ π αφού αυτές προορίζονται για σύζυγοι και μητέρες και συνεπώς οφείλουν να διαφυλάξουν τη συνέχεια της νόμιμης διαδοχής στην οικογένεια, ενώ τους αποκλείει τη σεξουαλικότητα, διότι διαφορετικά οι γυναίκες που θα τολμήσουν να εκφράσουν τη σεξουαλικότητά τους κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν ως πόρνες 23! Άλλωστε, σύμφωνα με τον κώδικα της πατριαρχίας, οι γυναίκες είναι όντα ασεξουαλικά, δεν έχουν καθόλου ορέξεις και συνεπώς οι δικές τους επιθυμίες δεν μετρούν, ούτε τους επιτρέπεται να λάβουν γνώση της σεξουαλικότητάς τους. Διαφορετικά, αν η γυναίκα συνειδητοποιήσει τη σεξουαλικότητά της, πώς θα χρησιμοποιηθεί ως σεξουαλικό αντικείμενο; Για την επιτυχία αυτού του στόχου, δηλαδή να παραμείνει η γυναίκα στο κλίμα της σεξουαλικής άρνησης, καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια. Προέχει ωστόσο να πειστεί η ίδια για την αναγκαιότητα της διατήρησης της αγνότητάς της, γι αυτό και της εμπνέουν το συναίσθημα της σεξουαλικής ενοχής. Είναι κοινής αποδοχής η αντίληψη ότι «η γυναίκα δεν συμμετέχει στην ερωτική ηδονή, αλλιώς δεν είναι τίμια και δεν είναι άξια να γίνει μητέρα» 24. Το παράλογο είναι ότι παράλληλα καλλιεργείται και η αντίληψη/ μύθος, ότι «στις γυναίκες αρέσει να βιάζονται». Όμως, ο γνωστός πανεπιστημιακός ερευνητής των ΗΠΑ, Μ. Αμίρ, που έχει ασχοληθεί με το φαινόμενο του βιασμού, γράφει σχετικά: «Δεν πιστεύω ότι έστω και μία γυναίκα από αυτές που πήρα συνέντευξη ήθελε να βιαστεί»! Παρενέβαλα την παρατήρηση ενός άνδρα, και όχι μιας γυναίκας/θεωρητικού του φεμινισμού, επειδή ο άνδρας αυτός διέθεσε περισσότερα από δέκα χρόνια στη μελέτη των στοιχείων του εγκλήματος του βιασμού 25. Συνεισφέρει συνεπώς στην προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος με τη γνώση του ειδικού. Ας είμαστε ειλικρινείς: Όπως οι περισσότεροι μύθοι, έτσι και ο μύθος της κρυφής επιθυμίας του βιασμού, που τάχα έχουν όλες οι γυναίκες, επέζησε γιατί ήταν ωφέλιμος σε αυτούς που τον χρησιμοποιούσαν. 23. D. Dallayrac, ό.π., σελ. 176. Επίσης W. Reich, Was ist Klassenbenwusstsein, έκδ. 1934, σελ. 135 και Μύλντορφ, ό.π. 24. E. Badinter, L amour en plus: Histoire de l amour maternel (XVIIe -XXe siècle), σελ. 219, Flammarion, Παρίσι 1980. 25. Μ. Amir (Αμίρ Μ.), Patterns in Forcible Rape, University of Chicago Press, 1971. 26
π ø Κατασκευάστηκε από τους άνδρες που ήθελαν να έχουν μια δικαιολογία επειδή ανάγκασαν τις γυναίκες να τους υποστούν. Γι αυτό και δεν είναι σε θέση να μας εξηγήσουν, πώς είναι δυνατόν να αρέσει σε μια γυναίκα που δεν έχει ερωτικές επιθυμίες να τη βιάζουν. 'Η, με άλλα λόγια, πώς γίνεται η γυναίκα να είναι απαλλαγμένη από το ερωτικό ένστικτο και συγχρόνως να επιθυμεί να βιώσει τη σεξουαλικότητά της διαμέσου του βιασμού! Όσο για τη σεξουαλικότητα των ανδρών, αυτή είναι πλήρως αναγνωρισμένη και συνεπώς η σεξουαλική κατάσταση των γυναικών και εκείνη των ανδρών είναι δύο μεγέθη μη συγκρίσιμα. Μάλιστα η αρσενική ταυτότητα προσδιορίζεται από τις σεξουαλικές επιδόσεις του άνδρα, η σεξουαλική δραστηριότητα του οποίου θεωρείται απόδειξη του «ανδρισμού» του 26. Επίσης, είναι κοινά αποδεκτό ότι οι άνδρες όχι μόνο έχουν μεγάλες σεξουαλικές ορέξεις αλλά, το χειρότερο, δεν είναι σε θέση να τις ελέγξουν, γι αυτό και βιάζουν όταν προκαλούνται! Είναι αδύνατον να το αποφύγουν Αναμφίβολα ο βιασμός είναι η περισσότερο καλλιεργημένη, από την κοινωνία μας, αντρική φαντασίωση, γεγονός που μας αποκαλύπτεται και μέσα από τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, αλλά και το τραγούδι 27. 3. ÂÛÌÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔappleÔ ËÛË Οι θεσμοί είναι ανάγκη να περάσουν στη συνείδηση των ανθρώπων, να γίνουν ένα με την ανάπτυξή τους και μάλιστα από πολύ νωρίς. Για το σκοπό αυτόν επιστρατεύονται πριν από όλους η οικογένεια και το σχολείο. Η οικογένεια αρχικά και το σχολείο στη συνέχεια έχουν την ευθύνη της κοινωνικοποίησης του παιδιού. Η ανάπτυξη της γενετικής ταυτότητας, που πραγματοποιείται κατά την παιδική ηλικία, περιλαμβάνει απαραίτητα το σύνολο όλων εκείνων που, σύμφωνα με την κοινωνική κουλτούρα, θεωρούνται ότι αρμόζουν στο κάθε γένος στον τομέα της προσωπικότητας, των ενδιαφερόντων και της έκφρασης. Τα χαρακτηριστικά στοιχεία του κάθε φύλου καλλιεργούνται 26. «Sexuality» στο Men s Lives, σελ. 477-481, εκδ. Macmillan, N.Y. 1989. 27. A. Medea & K. Thompson, Contre le viol, Παρίσι 1976, σελ. 22. Επίσης B. Billon, Violet Violeurs, εκδ. CNRS ('Ιδρυμα Εθνικών Ερευνών). 27